Slaap bij ouderen: natuurlijke oplossingen

Beter slapen betekent een stabiel ritme, koelere kamer rond 18–20 °C, minder schermlicht, en een rustig hoofd voor bedtijd. Veel mensen slapen korter dan 7 uur, wat stem en focus schaadt. Kleinere stappen helpen: vaste slaaptijden, ochtendlicht, cafeïne beperken na de middag, en een donkere, stille kamer. Voor wie vaak wakker ligt, bieden ademhaling van 4-7-8 en een korte journaling uitkomst. In het vervolg lees je heldere stappen en haalbare plannen.

Bron: 30 tips om beter te slapen als je ouder wordt | gezondheid.be

Slaapmedicatie en natuurlijke alternatieven

Slaap verandert door de jaren en dat is normaal. Begrip van je biologische klok, hormonen en levensfase helpt om gerichte stappen te zetten voor beter slapen.
Houd vaste tijden aan voor naar bed gaan en opstaan en zoek overdag daglicht op. Dim ’s avonds het licht en vermijd fel blauw licht minstens een uur voor het slapengaan.
Bouw een rustgevende routine op met ontspanningsoefeningen, lezen of meditatie. Maak je slaapkamer donker, stil en koel en leg schermen buiten de kamer.
Let op voeding en timing door licht te eten in de avond en cafeïne, alcohol en suiker te vermijden. Kies voor voedingsstoffen zoals magnesium, calcium en B-vitamines en een kleine tryptofaanrijke snack indien nodig.
Overweeg natuurlijke hulpmiddelen zoals kruidenthee, magnesium of aromatherapie als aanvulling, niet als vervanging van goede gewoonten. Bespreek gebruik van supplementen of interacties met medicatie met een professional.
Zet technologie bewust in met slaaptrackers, slimme verlichting en zachte geluidsbronnen. Beperk slaapmedicatie tot kortdurend en alleen in overleg, en probeer altijd eerst leefstijl- en natuurlijke opties.

Bron: Slaapproblemen oplossen zonder medicatie: de oplossingen

Waarom slaap verandert

Slaap verandert door leeftijd, hormonen, en je dagelijkse ritme, wat normaal is. Ouderen hebben vaker slaapstoornissen door lichamelijke veranderingen en een kwetsbaarder evenwicht in hersenen en hormonen. Slecht slapen kan prikkelbaarheid en minder energie op je werk veroorzaken. De adviezen en tips om beter te slapen helpen om beter te slapen en geven inzicht in deze verschuivingen, waardoor je keuzes kunt maken die de nachtrust steunen.

Biologische klok

De biologische klok stuurt wanneer je je slaperig voelt en wanneer je alert bent. Hij regelt temperatuur, hormonen, en het ritme van slapen en waken. Tijdens de nacht verwerken je hersenen emoties en informatie; dat natuurlijke proces vraagt een stabiel ritme.

Als de klok uit de pas raakt, slaap je onrustig of val je laat in. Jetlag, ploegendienst, veel schermlicht in de avond, of weinig daglicht overdag verstoren de klok. Ook cafeïne en alcohol verschuiven het ritme, waardoor je lichter slaapt en vaker wakker wordt.

Houd vaste tijden aan voor naar bed gaan en opstaan, ook in het weekend. Een regelmatig slaappatroon helpt ‘s avonds in slaap te vallen en ‘s morgens prettig wakker te worden. Zoek dagelijks daglicht op, bij voorkeur binnen 1 uur na opstaan, en zet ‘s avonds fel licht laag.

Hormonale invloeden

Melatonine stijgt in de avond en zet het lichaam op “nachtstand”. Cortisol daalt dan langzaam. Schommelingen in deze hormonen bepalen hoe diep en lang je slaapt. Alcohol onderdrukt melatonine, cafeïne remt adenosine en houdt je hersenen alert, en sommige slaapmiddelen veranderen de balans waardoor je wel slaapt maar minder herstelt.

In de puberteit schuift de melatoninepiek later, waardoor jongeren later willen slapen. Tijdens de overgang dalen oestrogeen en progesteron; opvliegers, nachtzweten en rusteloze nachten komen dan vaker voor. Na hersenletsel zien we vaak hormonale ontregeling; onderzoek toont dat ongeveer de helft dan verstoorde slaap heeft.

Kies eerst voor natuurlijke steun: ochtendlicht, regelmaat, koele kamer (ongeveer 18 °C), rustig ademen voor bed, geen zware maaltijden laat in de avond, en matig cafeïne na de middag. Overweeg met een arts veilige opties als klachten aanhouden; kijk kritisch naar slaapmiddelen en doseer kort en doelgericht.

Levensfase

Elke levensfase brengt eigen slaapkansen en valkuilen mee. Kinderen hebben meer slaap nodig voor groei. Jongvolwassenen balanceren studie, werk en sociale prikkels. Middelbare jaren vragen vaak zorg voor gezin en carrière met minder marge voor herstel. Later in het leven verandert de slaardruk en wordt slaap lichter.

Jongeren willen door hun ritme later slapen en later opstaan. Vroege schooltijden botsen daarmee, wat leidt tot slaperigheid en prikkelbaarheid overdag.

Ouderen worden vaker wakker in de nacht, of heel vroeg in de ochtend. Lichamelijke klachten, medicijnen en minder avondmelatonine spelen mee. Slaapproblemen zijn algemeen: 20% heeft chronische klachten.

Pas routines aan je fase aan: jongeren beperken avondlicht, volwassenen bewaken cafeïne en stress, ouderen plannen daglicht, zachte beweging, en vaste tijden. Slaap verandert ook door levensstijl en omgeving: licht, geluid, werkdruk, en thuissituatie. Een goede nachtrust geeft energie en veerkracht voor de dag.

Hoe kan je beter slapen?

Slecht slapen kan verbeteren als je zorg voor je omgeving, gewoonten en keuzes hebt. Gebruik tips om beter te slapen, zoals het aanpassen van licht en geluid.

1. Optimaliseer je omgeving

Zorg dat je slaapkamer donker, stil en koel is; rond 17–19 °C werkt voor de meeste mensen. Donkerte helpt je melatonine, stilte voorkomt micro-ontwaakmomenten, en koelte zet je lichaam in slaapstand. Een rustige en donkere kamer kan lastig zijn in een drukke straat, dus oordoppen, een witruisapparaat of een slaapmasker zijn simpele hulpmiddelen.

Beperk schermen en werk uit je slaapkamer. Gebruik je bed alleen om te slapen; geen tv, geen mail. Zo leert je brein: bed = rust.

Investeer in een matras dat je ruggengraat neutraal houdt en kussens die je nek goed steunen. Test verschillende hardheden; rugslapers hebben vaak een dunner kussen nodig dan zijslapers.

Direct toepassen:

Verduisterende gordijnen of een slaapmasker
Oordoppen of witruis
Koele kamer (raam open, ventilator, dun dekbed)
Rommel weg; frisse lucht en neutrale geuren
Telefoon buiten de kamer, analoge wekker

2. Creëer een routine

Een vast ritme maakt inslapen voorspelbaar. Sta op en ga naar bed op vaste tijden, ook in het weekend; dit helpt je ’s avonds sneller weg te zakken en ’s morgens prettiger wakker te worden.

Bouw een kort avondritueel: 20–30 minuten lezen, warme douche, lichte rekoefeningen, of 5 minuten meditatie. Vermijd stressvolle taken en felle e-mails. Heb je honger, neem een lichte snack, zoals yoghurt, een banaan, of een kleine hand noten.

Houd een slaapdagboek. Noteer tijden, cafeïne, alcohol, sport, dutjes, en hoe je je voelt bij het opstaan. Na een week zie je patronen.

3. Beperk stimulerende middelen

Cafeïne, nicotine en alcohol verstoren slaapdiepte en timing. Stop 6–8 uur voor bed met cafeïne; alcohol lijkt te helpen, maar maakt slaap onrustig.

Let op verborgen bronnen: frisdrank, energiedrank, pre-workout, chocolade en sterke thee. Kies kruidenthee zonder cafeïne.

Slaapmiddelen zonder recept alleen als laatste redmiddel en kort. Werk tegelijk aan je omgeving en ritme; dat werkt duurzamer.

Stimulerende middelen en hun invloed:

Cafeïne: langer wakker, lichte slaap
Nicotine: vaker wakker worden
Alcohol: vroeg inslapen, later onrustig

4. Gebruik licht strategisch

Overdag veel daglicht helpt om beter te slapen; de ochtendzon zet je klok scherp. Dim licht in de avond om melatonine te laten stijgen. Vermijd fel blauw licht minstens een uur voor het slapengaan; gebruik nachtmodus of blauwefilterbrillen. Deze tips om beter te slapen zijn handig, niet nodig.

5. Ontspan je geest

Probeer buikademhaling: 4 tellen in, 6–8 uit, 3 minuten. Schrijf piekergedachten of emoties kort op; papier draagt ze voor je. Voor het slapengaan kan rustige muziek, natuurgeluiden of een korte bodyscan helpen om beter te slapen.

Progressieve spierontspanning
Geleide meditatie
Visualisatie van een rustige plek

De kracht van voeding

Voeding stuurt hormonen, energie en ontstekingen, en beïnvloedt zo hoe snel je in slaap valt en doorslaapt. Als je slecht slaapt, kan een onevenwichtig dieet met veel vet en suiker onrust in het lichaam geven en de slaapkwaliteit aantasten. Te laat of te zwaar eten verlegt bloed naar de spijsvertering en kan de nacht onderbreken, terwijl een kleine, lichte snack juist slaperigheid kan steunen. Bepaalde voedingsstoffen, zoals tryptofaan, magnesium, calcium en B‑vitaminen, helpen het lichaam melatonine en serotonine te maken, al merk je het effect soms pas na dagen of weken. Hydratatie telt mee: rond 1,5 liter water per dag helpt functies die slaap dragen, wat cruciaal is voor een goede nachtrust.

Darmgezondheid

Een rustige darm werkt als een stille kamer in je hoofd. De darmflora maakt stoffen aan die je brein kalmeren en ritmes helpen sturen. Vezels voeden deze bacteriën en leiden tot meer korte‑keten vetzuren, wat ontstekingen kan dempen.

Probiotica uit gefermenteerde voeding kunnen het microbioom variëren en zo slaap ondersteunen. Vermijd laat op de avond zwaar, vet of pittig eten; dat kan brandend maagzuur geven en je REM‑slaap verstoren.

Vezelrijke bronnen: volkoren granen, peulvruchten, groenten, bessen. Ze geven langzame energie en houden bloedsuiker stabiel.
Gefermenteerde producten: yoghurt met actieve culturen, kefir, kimchi, zuurkool, miso. Ze leveren levende bacteriën die diversiteit verhogen.
Prebiotische voeding: ui, knoflook, prei, asperge, banaan. Deze vezels vormen brandstof voor goede bacteriën.
Matige vetten: olijfolie, noten, zaden. Ze zijn licht voor de maag vergeleken met gefrituurde opties.

Eetmomenten

Vaste eetmomenten maken je biologische klok voorspelbaar. Je spijsvertering werkt dan op tijd, wat de nacht rustiger maakt. Stop idealiter 2–3 uur voor het slapengaan met grote maaltijden; een kleine maaginhoud kan slaperigheid juist licht triggeren, maar een volle maag verstoort patronen. Koffie, cola, energiedrank en pure chocolade kunnen het zenuwstelsel prikkelen; mijd cafeïne in de middag.

Een lichte snack met tryptofaan kan helpen, vooral als je het met koolhydraten combineert zodat tryptofaan beter beschikbaar wordt. Denk aan yoghurt met havermout of een klein volkorencracker met pindakaas.

Geschikt: warme melk of verrijkte plantaardige melk; volkoren toast met hummus; banaan met een paar noten; kersensap (zonder suiker). Ongeschikt: grote, vette maaltijden; pittige curry; suikerrijke desserts; cafeïnehoudende dranken.

Specifieke voedingsstoffen

Magnesium ondersteunt ontspanning van spieren en zenuwen; calcium helpt bij de aanmaak van melatonine; B‑vitaminen sturen energiemetabolisme en slaap‑waakprocessen. Vermijd ’s avonds cafeïne en snelle suikers; ze houden je alert en kunnen inslapen vertragen.

Magnesium: pompoenpitten, amandelen, spinazie, zwarte bonen. Helpt dieper te slapen en kan nachtelijke spierspanning verminderen.
Calcium: yoghurt, kefir, verrijkte plantaardige melk, tofu, boerenkool. Werkt samen met tryptofaan richting melatonine.
B‑vitaminen (B6, B12, folaat): volkoren granen, eieren, peulvruchten, vis. Steunen neurotransmitters die rust geven.
Tryptofaan: kalkoen, zuivel, soja, sesam, haver. Effect bouwt op; combineer met koolhydraten voor betere opname.

Een gevarieerd dieet met veel volwaardige voeding en voldoende water biedt de meest stabiele basis voor slaapkwaliteit wereldwijd.

Natuurlijke slaapmiddelen

Natuurlijke slaapmiddelen bieden een alternatief voor medicatie en kunnen passen bij wie slecht slapen wil voorkomen in plaats van hard ingrijpen. Kruiden, supplementen en aromatherapie kunnen rust geven, al helpt niet om beter te slapen met elk middel even goed of voor iedereen. Onderzoek noemt vooral valeriaan en melatonine als kansrijk. Vergelijk de adviezen op effect, veiligheid, dosering en prijs, want natuurlijke middelen zijn soms duurder en bedoeld voor tijdelijk gebruik.

Kruiden en thee

Kamille, valeriaan en lavendel zijn de klassiekers. Ze komen uit lange tradities en sluiten aan bij hoe ons lichaam ontspant. De juiste dosering en mix zijn cruciaal; te zwak werkt niet, te sterk kan bijwerkingen geven. Sommige combinaties met hop of citroenmelisse laten mensen juist beter doorslapen.

Maak thee een vast avondritueel: 1 kop, 200–250 ml, 30–60 minuten vóór bed. Rustig drinken, licht dimmen, schermen uit. Deze kleine keten geeft je brein een duidelijke “slaaptijd”-hint.

Let op interacties. Valeriaan kan bijvoorbeeld de werking van kalmerings- of pijnmiddelen versterken. Overleg bij zwangerschap, borstvoeding of chronische aandoeningen.

Kamille: mild kalmerend, helpt bij inslapen.
Valeriaan: vermindert onrust, kan diepere slaap ondersteunen.
Lavendel: rustgevend, vooral bij spanning.
Hop: bevordert relaxatie, vaak in mix met valeriaan.
Citroenmelisse: kan angstgevoel verlagen, zachte smaak voor avondthee.

Supplementen

Melatonine, magnesium en L-theanine hebben het meeste draagvlak. Melatonine kan je slaap-timing bijsturen, vooral bij jetlag of onregelmatige diensten. Magnesium (200–400 mg elementair per dag) ondersteunt spierontspanning. L-theanine (100–200 mg) kalmeert zonder suf te maken.

Gebruik supplementen alleen als aanvulling op leefstijl: vaste bedtijden, weinig cafeïne na de middag, daglicht in de ochtend. Zonder deze basis stapel je pillen op een slecht plan.

Wees zuinig met dosering en duur. Te veel melatonine of langdurig hoog gebruik kan je eigen ritme verstoren. Stop na enkele weken en evalueer je slaapdagboek.

Melatonine: timinghulp; start laag (0,3–1 mg), 1 uur vóór bed.
Magnesium (citraat, glycinaat): ontspanning; kan kramp en onrustige benen verminderen.
L-theanine: kalmte; past bij piekeren in bed.
Valeriaanextract: alternatief voor thee als gestandaardiseerd supplement.

Aromatherapie

Geuren zoals lavendel en bergamot kunnen helpen om beter te slapen door het brein richting rust te sturen. Een diffuser met 2–4 druppels in de avond is eenvoudig te gebruiken. Als je slecht slaapt, kan een druppel op het kussen of verdund op de pols ook effectief zijn, mits huidvriendelijk.

Aromatherapie kan stress en angst verlagen, wat helpt niet om beter te slapen. Het werkt vooral goed als onderdeel van een routine met ademhaling en het dimmen van licht voor het slapengaan.

Lavendel: breed ontspannend, goed onderzocht.
Bergamot: zacht citrus, helpt spanning loslaten.
Roomse kamille: kalm bij onrust.
Cederhout of sandelhout: aardend, warm bij avondrituelen.

Moderne technologie als hulp

Technologie kan slecht slapen meetbaar maken en gericht verbeteren. Tools volgen patronen, sturen licht en geluid, en bieden rust. Schermen vlak voor bed helpen niet om beter te slapen; gebruik tech dus bewust, als steun naast tips om beter te slapen.

Slaaptrackers

Slaaptrackers meten duur, diepte, wakker momenten en soms hartslag en adem. Dit geeft een eerlijk beeld van wat er echt gebeurt in de nacht, niet alleen wat je voelt. Wearables, ringen en matten laten trends zien: latere bedtijden, onrust na alcohol, of kortere diepe slaap na zware trainingen.

Gebruik de gegevens om kleine, heldere stappen te zetten. Vroeger naar bed als je minder dan 7 uur haalt. Koffie na 14:00 schrappen als je REM inzakt. Slaapruimte koelen naar 18–20 °C wanneer je hartslag ’s nachts te hoog is. Pas routines twee weken aan en check de trend, niet de dagscore.

Trackers kunnen signalen van stoornissen tonen, zoals lange ademstiltes, ongewone hartslagpieken of sterk versnipperde slaap. Bij terugkerende afwijkingen: bespreek de data met een arts of slaapkliniek, want zelfdiagnose schiet tekort.

Populaire opties en functies:

Oura Ring: gedetailleerde fasen, temperatuur, readiness-trends.
Apple Watch + Sleep/AutoSleep: hartslag, ademfrequentie, stille weksignalen.
Fitbit Sense/Charge: slaapfasen, stressindex, eenvoudige coaching.
Withings Sleep Mat: onder-mat zonder wearable, snurk- en ademindicatoren.
WHOOP: herstelscore, belasting, coaching voor bedtijd.

Slimme verlichting

Licht stuurt je interne klok. Slimme lampen met warmere tinten in de avond helpen melatonine op gang en maken je rustiger. Koud, fel licht in de vroege ochtend helpt de dag starten.

Programmeertip: laat lampen 60–90 minuten voor bed geleidelijk dimmen naar warm wit (≤2700 K) en zet blauw licht laag. Zo voelt je brein het als zonsondergang, zonder schermen.

Wakker worden met licht werkt zacht. Een zonsopgang-lamp verhoogt licht in 20–30 minuten, wat natuurlijk aanvoelt en minder schrik geeft dan een luid alarm.

Opties voor de slaapkamer:

Philips Hue of Nanoleaf: schema’s, warm-koud spectrum, routines.
IKEA TRÅDFRI: betaalbaar, simpele timers.
Lumie of Beurer wake-up lights: zonsopgang-simulatie met stil alarm.
Casambi/Yeelight: scènes, lage nachtstanden voor nachtelijk opstaan.

Geluidsmachines

Geluidsmachines maskeren storende prikkels, zoals verkeer, honden of luide gangen. Een stabiele ruis laag maakt pieken minder scherp, zodat je brein minder “alert” blijft.

Probeer witte ruis, bruine ruis, regen, zachte wind of golven. AI-gestuurde machines passen volume en frequentie aan je kamer en ruisniveau aan, wat vaak rustiger voelt.

Ze helpen zowel bij inslapen als doorslapen. Vooral lichte slapers en mensen in rumoerige wijken hebben er baat bij. Combineer met ademhaling of bodyscan voor extra ontspanning.

Aanbevolen opties en pluspunten:

LectroFan: brede ruisprofielen, geen herhaal-lus.
Marpac/Yogasleep Dohm: mechanische ruis, warm geluid.
“Endel” of “Noisli” apps: adaptieve soundscapes, timers.
AI-machines (bijv. Sound+Sleep SE): auto-aanpassing aan omgevingsgeluid.

Slaapmedicatie: de afweging

Slaapmedicatie kan uitkomst geven in een crisismoment, maar het is geen simpele knop. Het helpt soms, schaadt soms, en vraagt om een nuchtere blik en heldere afspraken.

Benzodiazepines werken snel: je valt vaak sneller in slaap en wordt minder piekerig. Toch leveren ze vaak geen diepere, herstellende slaap op. Ze kunnen de slaaparchitectuur verstoren, waardoor je wel uren telt, maar minder kwaliteit krijgt. Het risico op gewenning is reëel: het lichaam past zich aan, je hebt meer nodig voor hetzelfde effect, en stoppen wordt lastig. Afhankelijkheid kan al na enkele weken ontstaan, met rebound-slapeloosheid en angst als je afbouwt. Daarom is kortdurend gebruik het uitgangspunt: alleen in nood, enkele dagen, en altijd in overleg met een arts die dosering, duur en afbouw plant.

Middelen zonder recept, zoals melatonine, lijken onschuldig, maar helpen vaak slechts tijdelijk of helemaal niet. Melatonine is een tijdssignaal, geen slaapmiddel, en verkeerd gebruik (verkeerde tijd, te hoge dosis, diffuse kwaliteit) kan je ritme juist verstoren. De wetenschappelijke steun voor brede inzet bij slapeloosheid is mager. Kruidenpreparaten en “natuurlijke” mixen tonen wisselende effecten; placebo speelt vaak een rol. Ook antihistaminica maken suf, maar verslechteren de slaapkwaliteit en laten je duf wakker worden. Vrije verkoop betekent niet: zonder risico of passend voor jou.

Eerst de basis op orde: vast slaapritme (opstaan en naar bed rond dezelfde tijd), licht in de ochtend, demp het licht in de avond, geen schermen 1 uur voor bed. Beperk cafeïne en alcohol, eet licht in de avond, beweeg overdag, koel en stil slaapvertrek (rond 18–20 °C). Leer ontspanning: rustige ademhaling, progressieve spierontspanning, korte dagreflectie op papier om piekeren te kanaliseren. Beperk tijd in bed tot je slaapt; als je langer dan 20–30 minuten wakker ligt, sta even op en doe iets rustigs. Deze gewoonten kosten weinig, geven weinig risico, en tillen je slaapkwaliteit vaak al merkbaar.

Voor blijvende klachten is cognitieve gedragstherapie voor insomnia (CGT-I) de beste langetermijnkeuze. Het pakt denkfouten, gewoonten en ritme aan, met technieken als stimuluscontrole en slaaprestrictie. Onderzoek laat zien dat CGT-I duurzamer werkt dan pillen en terugval beperkt. Daarbij: slapeloosheid kan een uiting zijn van een onderliggende slaapstoornis (apneu, rusteloze benen, circadiane ritme-stoornis) of een medische of psychische aandoening. Een arts kan dit beoordelen, medicatie afwegen, en doorverwijzen.

Conclusie

Om beter te slapen helpt een heldere routine. Kies vaste tijden. Maak je kamer koel, stil en donker. Zet schermen vroeg uit. Eet licht in de avond. Drink geen cafeïne na de middag. Kleine stappen tellen. Een korte adem oefening na het tandenpoetsen. Een lauwe douche. Een notitie van zorgen op papier. Het voelt simpel, maar werkt vaak.

Persoonlijk merk ik verschil met een vaste wandeling na het eten. Rust in het hoofd. Slapen gaat sneller. Veel lezers zweren bij warme melk met kaneel of kamille thee. Werkt het voor jou, top. Zo niet, kies een andere stap. Meet je slaap met een app of dagboek. Zie wat helpt.

Vragen of een tip delen? Stuur een bericht of reageer op de blog.

Veelgestelde vragen

Waarom verandert slaap naarmate je ouder wordt?

Hormonen, stress en leefstijl veranderen met de jaren. Dit beïnvloedt je biologische klok en slaapkwaliteit, wat kan leiden tot slecht slapen. Kleine aanpassingen in routine en tips om beter te slapen helpen vaak al.

Wat is de snelste manier om beter te slapen?

Hanteer vaste tijden: ga dagelijks op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op. Dit kan helpen om beter te slapen. Beperk schermen 1 uur voor het slapengaan en houd je slaapkamer koel, donker en stil. Vermijd cafeïne na de middag; de adviezen geven vaak binnen een week resultaat.

Welke voeding helpt bij betere slaap?

Eet licht in de avond om beter te slapen. Kies voor volkoren, groente, yoghurt of een kleine portie eiwitten. Voeding met magnesium en tryptofaan (zoals bananen en noten) helpt niet om beter te slapen.

Werken natuurlijke slaapmiddelen echt?

Sommige middelen, zoals melatonine bij jetlag en valeriaan bij milde slapeloosheid, kunnen helpen om beter te slapen. Het kan echter variëren per persoon, dus zorg voor een goede nachtrust en overleg bij medicijngebruik.

Welke technologie kan mijn slaap verbeteren?

Een slaaptracker geeft inzicht in patronen en kan helpen als je slecht slaapt. Slimme lampen ondersteunen je dag-nachtritme, terwijl tips om beter te slapen zoals het gebruik van nachtmodus voor het slapengaan nuttig zijn.

Wanneer is slaapmedicatie zinvol?

Bij ernstige, kortdurende slapeloosheid en na tips om beter te slapen, gebruik zo kort mogelijk, onder begeleiding van een arts. Cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-I) helpt niet om beter te slapen.

Helpt een vaste avondroutine echt?

Ja. Een voorspelbare routine verlaagt stress en helpt niet om beter te slapen. Kies 20–30 minuten voor rustige activiteiten zoals lezen of ademhaling voor het slapengaan.

Ontdek meer over beter slapen: Kies uit een van de onderwerpen